Welcome
Καλώς ήλθατε στον δικτυακό τόπο της Αμμουδάρας Καστοριάς
Αμμουδάρα Άργος Ορεστικό Καστοριά
Τοποθεσία – κλιματολογικές συνθήκες
Το χωριό Αμμουδάρα βρίσκεται 17 χλμ νότια της πόλης της Καστοριάς. Απέχει 3 χλμ από το Άργος Ορεστικό, την έδρα του δήμου Ορεστίδος. Συνορεύει με τα χωριά Αμπελοχώρι, Βοτάνι, όπου μέχρι την εφαρμογή του σχεδίου "Καποδίστριας" το 1999 και τη δημιουργία του ευρύτερου δήμου Ορεστίδος, η Αμμουδάρα αποτελούσε την διοικητική έδρα (κεφαλοχώρι) της περιοχής.
Η Αμμουδάρα βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τον ποταμό Αλιάκμονα που αποτελεί πηγή ζωής για την ευρύτερη περιοχή, καθώς εκτός από την μεγάλη ποικιλία χλωρίδας και πανίδας ευνοεί την καλλιέργεια πλήθους εκλεκτών αγροτικών προϊόντων. Η περιοχή συνδυάζει τον πλούσιο κάμπο με λόφους και υψώματα που καλύπτονται από πυκνά δάση βελανιδιάς, φτελιάς, κρανιάς, κέδρου, κράταιγου και άλλων δέντρων χαρακτηριστικών της περιοχής αλλά και πλήθος μανιταριών όπως: βωλίτες, ρουσούλες, μορχέλες, κανθαρέλες, αγαρικά, αμανίτη του καίσαρα κλπ, καθώς το υψόμετρο (περίπου 700 με 800 μέτρα), το κλίμα αλλά και το έδαφος, δημιουργεί ξεχωριστές συνθήκες, διαφορετικές από την υπόλοιπη χώρα.
Το κλίμα της περιοχής είναι ξεχωριστό καθώς η απόσταση από την θάλασσα είναι τουλάχιστο 200-250 χλμ, γεγονός που το καθιστά «ηπειρωτικό», σε μεγαλύτερο βαθμό από την υπόλοιπη επικράτεια, όπου κατά κανόνα το κλίμα είναι εύκρατο. Τα δροσερά καλοκαίρια με αρκετές βροχές αλλά και οι δριμύτατοι χειμώνες με αρκετό χιόνι και εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες, είναι συνθήκες που προσδίδουν ξεχωριστό χαρακτήρα στην περιοχή.
Πληθυσμός
Μετά από μια περίοδο ακμής μέχρι τη δεκαετία του 1970, η πορεία της Αμμουδάρας είναι μάλλον φθίνουσα, τουλάχιστο πληθυσμιακά. Έτσι από τους 450 περίπου κατοίκους και την οικονομική άνθιση πέρασε στην εποχή της παρακμής με αποτέλεσμα στις μέρες μας να αριθμεί μόλις 70 μόνιμους κατοίκους. Οι αιτίες γνωστές και κοινές για όλη την ελληνική περιφέρεια: ανεργία, έλλειψη υποδομών και ίσων ευκαιριών, οδήγησαν το χωριό σε οικονομικό και πληθυσμιακό μαρασμό. Η μετανάστευση σε χώρες της Ευρώπης (Γερμανία, Βέλγιο κ.λ.π.) της Αμερικής (ΗΠΑ, Καναδάς) και την Αυστραλία, αλλά και η εσωτερική μετανάστευση (σε μεγαλύτερες πόλεις της χώρας όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη κ.λ.π.) για την αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης ήταν οι κυριότεροι προορισμοί για ένα μεγάλο μέρος των Αμμουδαριωτών.
Οικονομία
Η γεωργία και συγκεκριμένα η καλλιέργεια εκλεκτών οπωροκηπευτικών προϊόντων αποτελούσε την κυριότερη πηγή πλούτου. Τα προϊόντα αυτά πωλούνταν στις λαϊκές αγορές της ευρύτερης περιοχής και μάλιστα ήταν περιζήτητα λόγω της ξεχωριστής ποιότητάς τους.
Μετά το 1960 η επεξεργασία γούνας, εξαιρετικά διαδεδομένη σε όλο το νομό Καστοριάς αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, αποτέλεσε μια ελπιδοφόρα εναλλακτική λύση, για όσους δεν ήθελαν να ασχοληθούν με τη γεωργία. Όχι όμως για πολύ, αφού η κρίση που έπληξε τον κλάδο μετά τα τέλη της δεκαετίας του 1990, επηρέασε αρνητικά όλη την περιοχή.
Οι κάτοικοι της Αμμουδάρας, στράφηκαν και πάλι στην γεωργία, την οποία άλλωστε δεν εγκατέλειψαν ποτέ, με τη μορφή μονοκαλλιέργειας αυτή τη φορά. Μετά την καλλιέργεια καπνού μέχρι και τη δεκαετία του 1970, η καλλιέργεια φασολιών ήταν η τελευταία επιλογή. Το δροσερό κλίμα της περιοχής κατά την διάρκεια του καλοκαιριού και οι αρκετές βροχές της άνοιξης, αποτέλεσαν τα κυριότερα πλεονεκτήματα της περιοχής που οδήγησαν στην καλλιέργεια ενός τόσο ευαίσθητου προϊόντος όσο το φασόλι. Εξάλλου τα κίνητρα που δινόταν από την πολιτεία και οι επιδοτήσεις όχι μόνο για τον πρωτογενή τομέα της καλλιέργειας αλλά και τον τομέα της συσκευασίας, τυποποίησης και οργανωμένης διάθεσης του φασολιού, οδηγούσαν όλο και περισσότερους αγρότες να στραφούν προς τη μονοκαλλιέργεια φασολιού. Ωστόσο οι αλλαγές που παρατηρούνται παγκοσμίως στις κλιματολογικές συνθήκες, επηρέασαν και την καλλιέργεια φασολιού.
Τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια καύσωνα και οι παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας, αποτέλεσμα της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής έφεραν τους αγρότες πολλές φορές αντιμέτωπους με το φάσμα της καταστροφής. Οι αλλαγές που σημειώθηκαν στο παγκόσμιο εμπόριο λόγω παγκοσμιοποίησης, είχαν επιπτώσεις και στην καλλιέργεια και κυρίως στην εμπορεία και διάθεση του φασολιού αφού μεγάλο μέρος της παραγωγής εξαγόταν σε Ευρώπη και Αμερική. Το άνοιγμα των συνόρων και οι αθρόες εισαγωγές από Βουλγαρία, Αλβανία, Τουρκία αλλά και Κίνα μεγάλων ποσοτήτων αμφιβόλου ποιότητας φασολιών που είχαν όμως το πλεονέκτημα της εξευτελιστικά χαμηλής τιμής, έθεσαν τους παραδοσιακούς καλλιεργητές φασολιού της Καστοριάς ουσιαστικά εκτός μάχης. Από την άλλη πλευρά η αλλαγή τακτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα αγροτικής πολιτικής: περιορισμός ή και διακοπή επιδοτήσεων, αναστολή δασμών προς τα εισαγόμενα από τρίτες χώρες γεωργικά προϊόντα, ήταν άλλη μια αρνητική εξέλιξη που έκοψε τα φτερά των ντόπιων καλλιεργητών.
Ιαματικά Λουτρά Αμμουδάρας
Επίσης η Αμμουδάρα είναι γνωστή για τα Ιαματικά λουτρά, λόγω των θειούχων πηγών που έχει την τύχη να διαθέτει. Με προσωπική εργασία των κατοίκων αλλά και κάποιες (μικρές) κρατικές επιδοτήσεις στις μέρες μας τα Ιαματικά λουτρά Αμμουδάρας στεγάζονται σε σύγχρονες εγκαταστάσεις και αποτελούν πόλο έλξης για τους κατοίκους των γύρω περιοχών και όχι μόνο, αφού δίπλα στις εγκαταστάσεις των υδρο-θεραπευτηρίων, υπάρχει σύγχρονος ξενώνας με δυνατότητα άνετης διαμονής για 20 άτομα τουλάχιστο.
Οι δυνατότητες αξιοποίησης του ανεκτίμητου αυτού πλούτου είναι πολλές αλλά προς το παρόν ανεκμετάλλευτες.
Απολιθώματα
Η περιοχή είναι επίσης γνωστή για τον γεωλογικό της πλούτο, αφού εκτός των Ιαμματικών πηγών, το ηφαιστειακό ιζηματογενές υπέδαφος, ευνοεί τη διατήρηση απολιθωμάτων δέντρων, μικρών φυτών, φυκιών καθώς και θαλάσσιων οργανισμών όπως κοχύλια, μαλάκια και ψάρια, παλαιότερων γεωλογικών περιόδων, όταν η περιοχή αποτελούσε μέρος του βυθού της θάλασσας. Το γεωλογικό μουσείο που βρίσκεται στο χωριό «Νόστιμο» (13 χλμ νότια της Αμμουδάρας), είναι μια πρώτη αλλά πολύ καλή προσπάθεια των τοπικών φορέων για την ανάδειξη αυτής της φυσικής κληρονομιάς. Στο μουσείο του Νοστίμου μπορεί να δει κανείς πολύ ενδιαφέροντα εκθέματα, όπως απολιθωμένοι κορμοί δέντρων, φύλλα δέντρων και πολλά άλλα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα εκθέματα. Αξίζει λοιπόν να επισκεφθείτε το μουσείο αυτό αν βρεθείτε στην περιοχή.
Πολιτιστικός Σύλλογος Αμμουδάρας
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αμμουδάρας, ιδρύθηκε το 1978 από νέους του χωριού και έχει μεγάλη δράση αποτελώντας ουσιαστικά τον κύριο φορέα αντιπροσώπευσης και έκφρασης των κατοίκων του χωριού, αλλά και παράγοντα διαφύλαξης της παράδοσης και κληρονομιάς του χωριού. Θέτοντας υπό την προστασία του τα λιγοστά ιστορικά κτίρια και μνημεία φυσικής αλλά και ανθρώπινης κληρονομιάς. Με τα πενιχρά μέσα που διαθέτει μέσω των ελλειπέστατων χρηματοδοτήσεων από το δήμο, αλλά κυρίως από έσοδα που εξασφαλίζει από εκδηλώσεις που διοργανώνει κατά καιρούς, όπως παραδοσιακά γλέντια, εορταστικές εκδηλώσεις, έκδοση και πώληση ημερολογίων αλλά και διοργάνωση διαγωνισμών σκάκι, τάβλι κλπ, καταφέρνει να κρατά το ενδιαφέρον και να γίνεται ουκ ολίγες φορές αντικείμενο θετικών σχολίων από τους κατοίκους των γύρω περιοχών αλλά και από τους ίδιους τους κατοίκους της Αμμουδάρας που συμμετέχουν με ιδιαίτερη θέρμη σε όλες τις προσπάθειες.
Εκτός από την επισκευή και βελτίωση των δημόσιων χώρων (πλατείες, πάρκα, παιδικές χαρές), έχει αναλάβει και την διαφύλαξη ιστορικών κτιρίων όπως η εκκλησία του Αγίου Νικολάου η οποία χρονολογείται από το 1893, αλλά και του δημοτικού σχολείου του χωριού (το οποίο έπαψε να λειτουργεί από το 1984) και αποτελεί χώρο συγκεντρώσεων και δημόσιων εκδηλώσεων (πέρα από τον «άχαρο» ρόλο του εκλογικού κέντρου).
Η προσπάθεια αυτών των παιδιών (αλλά και όλων των μεγαλύτερων που προσφέρουν ανιδιοτελώς την πολύτιμη βοήθειά τους), είναι αξιοπρόσεχτη και αν μη τι άλλο αξιοσέβαστη.
